آیا کتاب مقدس رویکردی مردانه دارد و آیا جایگاه تعریف‌شده‌ای در متون کتاب‌مقدس نسبت به جایگاه زن وجود دارد؟ آیا این نقص کتاب‌مقدس است که باعث شکل‌گیری برخی ایدئولوژی‌های فیمینیستی با گزینش سلیقه‌ای برخی آیات از متن کتاب مقدس شده است، یا درک و فهم ناکامل انسانی عامل آن بوده است؟ آیا تعریف جایگاه زن در خانواده و اجتماع مطابق با کلام خدا با استانداردهای دنیای مدرن امروزی قابل و لازم به تطبیق است؟ مسئولیت مردان نسبت به این‌جایگاه چگونه است؟
قصد ما در این مقالۀ دو بخشی، نه پاسخ مستقیم، بلکه بازکردن اذهان برای کنکاش بیشتر و رسیدن پاسخ به این سؤالات در بستر کتاب مقدس است.
برای مختصر فرصت بررسی و مطالعه در این مقاله، ابتدا به جایگاه زن در کتاب‌مقدس، بخصوص رسالات مورد مناقشه پولس خواهیم انداخت. با ایمان به کلام غیرقابل مخدوش الاهی، قصد نداریم تا کلام خدا را با ارزشهای متغیر دنیای مدرن تطبیق دهیم، بلکه قصد نگارنده این است که دنیای مدرن را با استانداردهای کلام خدا محک زده و در نهایت به نقش و زمینه‌های همکاری مردان در تحقق جایگاه ارزشمند زنان بنا به ایمان مسیحی و در تعاملات اجتماعی بپردازیم.
متأسفانه برخی کتاب‌ها، مقالات و ایدئولوژیهایی وجود دارند که با دُگم‌اندیشی نسبت به جایگاه زن، حتی در ایمان‌مسیحی، زن را فاعلِ اصلی گناه اولیه دانسته و مردان را به نوعی پاسوز عواقب آن می‌دانند و این درحالیست که در هیچ کجای کتاب‌مقدس نمی‌خوانیم که خدا گفته باشد، از آسمان نظر کردم و هیچ زن بی‌گناه و عادلی نیافتم، بلکه مشخصاً تاکید آن بر گناهکاربودن انسان است. آنچه که در گناه اولیه واقع شد، محصول مشترکی از همکاری زن و مرد بود.
اما آنچه که از طرف نگاه مردان متحجّر فرافکنی می‌شود، عامل‌دانستنِ زن در گناه اولیه (فلاسفه چون فیلون و بن‌سیرا) ناقص‌العقل و برده دانستن زن، برابری زن با کنیزان و غلامان، یا نهایتاً برابری محدود در برخی زمینه‌ها با مردان، می‌باشد. حتی در تعالیم کتب تَلمود و میشنا که نشان‌دهندۀ بارهای تعلیمی سنگین یهودیان بر مردم است، (امروزه نیز هستند افرادی که سعی می‌کنند از خود عیسی‌مسیح نیز مسیحی‌تر باشند) این نابرابری بشدت حس می‌شود؛ به طور مثال در هیکل، زنان فقط اجازه داشتند که در صحن غیریهودیان حضور داشته باشند ولی حضور ایشان در کنایس و صرفاً بعنوان مستمع، امکانپذیر بود. البته که بنا به شریعت، زنان در ایام ناپاکی بدن، از این امکان برخوردار نبودند ولی اینکه این سیستم ایمنی طبیعی بدن در زنان، نقص و منجر به نظر تحقیر بدیشان باشد، غیرکتاب مقدسی و تنها ریشه در خرافات و کاستی‌های فرهنگی عصر خود دارد.
اما آنچه که در زمان خود عیسی مسیح و در خدمات و تعالیم وی کاملاً مشهود است، نگاه برابر و فراجنسیتی به مردان و زنان بود و در زمان‌هایی حتی ایمان زنان بر مردان برتری داشت (واقعه تماس زنی که بیماری خونریزی داشت، یا داستان زن گناهکار در خانه فریسی، یا بیوه زن نائینی، شخصیت‌هایی چون مریم و مرتا). مهمتر از همه همراهی زنان بهمراه دیگر شاگردان در امر فرستاده شدن و بشارت، شرکت در تعالیم و خدمات مسیح، در پای صلیب، در قیام و ظهور و صعود مسیح، در بالاخانه و واقعه پنطیکاست بسیار پررنگ‌تر به چشم می‌خورد. حتی رسولان نیز از همراهی زن و خانواده خویش در سفرهای بشارتی برخوردار بودند.
در مقالۀ بعدی به ادامه این مبحث خواهیم پرداخت و با توجه به رسالات پولس رسول، نقش و جایگاه زن را بررسی خواهیم کرد.
رادمرد
Visits: 1514